مراتب تقوا

مهمترین وظیفه ای که انسان در دنیا به آن توصیه شده است رعایت تقواست. که همه انبیاءالهی انسان را به رعایت تقوا دعوت کرده اند. فاتقوالله و اطیعون. تقوا یعنی پرهیز کردن. یعنی انسان از آنچه که بد است و برایش ضرر دارد پرهیز کند. اولین چیزی که در سیر الی الله برای انسان ضرر دارد گناه است. اولین مرتبه تقوا پرهیز از گناه است. یعنی انسان چشم، گوش و زبانش را از گناه حفظ کند. مرتبه اول تقوا با سختی همراه است. چون نفس انسان تربیت نشده و به گناه کردن عادت کرده است. انسان باید به این حقیقت برسد که گناه برای روح او به مراتب مضرتر از سم برای بدن است تا بتواند خودش را از آن حفظ کند و در این صورت است که تحت هیچ شرایطی به میل و اراده خودش طرف آن نمی رود. نوشیدن سم جسم انسان را از بین می برد اما گناه روح انسان را که اصل و حقیقت وجودی اوست از بین می برد و او را مبتلا به امراضی می کند که او را تا مرتبه حیوانیت پایین می کشد. چون حیوانات گناه نمی کنند و فطرتا از آنچه برایشان ضرر دارد پرهیز می کنند لذا انسانی که به این فهم و درک می رسد خود را از گناه و آلودگیهای روحی هر چند با فشار و سختی همراه باشد، حفظ می کند که این مرتبه اول تقواست. مرتبه دوم تقوا: تقوای قلب است. یعنی انسان در اثر مراقبت و پرهیز از بدیها به جایی می رسد که دیگر میل به گناه هم پیدا نمی کند و قلبا از گناه و بدیها منزجر می شود. در مرتبه اول تقوا انسان خود را حفظ می کند در حالی که نفس او میل به ارتکاب گناه دارد اما در مرتبه دوم همانطور که انسان هیچگاه هوس سر کشیدن سم نمی کند چون می داند که این سم مضر است و او را از بین می برد . حتی اگر زمینه گناه هم مهیا باشد انسان میل به انجام گناه پیدا نمی کند.